Landschapsroutes Doort – Taterbosch

Onderstaande informatie is gebaseerd op teksten uit het 15e jaarboek van de Heemkundige Kring Echter Landj. Uitgegeven in 2019. Wil u er meer over weten neem dan contact op met de Heemkundekring ‘Echter Landj’ via: info@echterlandj.nl. Voor verdere informatie verwijzen we u naar de site van deze vereniging: www.echterlandj.nl

Bord 1 - Visvijvers

Maasmeander: Het gebied van het Taterbosch is grotendeels gelegen in de bedding van de Maas die er zo’n 12.000 jaar (Dryas-periode) geleden gestroomd heeft. De grenzen van haar oude bedding zijn nog steeds als steile oevers in het landschap zichtbaar. Op de plek waar u nu staat zijn die oevers richting Susteren en Dieteren als steilranden van zo’n 1,5 à 2 m zichtbaar. De Maas heeft er in de loop van eeuwen verschillende sedimenten achtergelaten zoals grind, leem en klei, die in onze tijd (vanaf het midden van de 19e eeuw) zijn geëxploiteerd.

Nevengeulen: De Maas heeft niet steeds in de zelfde bedding gestroomd. Na aanvoer van grote hoeveelheden water – na dooiperiodes of op het einde van de ijstijd - ontstonden er ook nevengeulen. Deze zijn in dit gebied goed zichtbaar door de langwerpige depressie in het landschap. Aan het begin van de wandeling heeft u langs een dergelijke nevengeul gelopen. Aan de oostkant is deze begrensd door een hogere steilrand.

Op geologische kaarten en de hoogtekaart (AHN) zijn ze heel goed te zien. Zie ook artikel in Jaarboek nr. 15 van Echter Landj: Locht-2019. “Mooder Maas” en de Doort. Geologie van een natuurgebied. Pag. 171-182.

Geologische kaart van Doort – Taterbosch
Hoogtekaart (AHN) Doort – Taterbosch

Koppelberg: dit is een motte, een kunstmatige heuvel, plat van boven met oorspronkelijk een verdedigingstoren. Zij is nu 7m hoog en heeft een diameter aan de voet van 50 m, omgeven door een gracht. Dit type kunstmatige heuvels dateert uit ongeveer 950 – 1200 na Chr. De vroegste vermelding van de Koppelberg dateert van 1288. Het was een plaats waar recht gesproken werd en vormde een samenhangend geheel met de Koppelhoeve. De Koppelberg ligt strategisch in een (voormalig) moerasgebied welke een restant is van een oude Maasarm. Iets noordelijker lag ook kasteel de Horst in deze Maasarm. Dergelijke mottes ook wel Bollebergen genoemd, komen in de regio veel voor: Sittard, Limbricht, Guttecoven, Stein, Putbroek, Posterholt, etc. Zie verder ook: http://www.deetere.com/koppel2.htm en http://www.deetere.com/koprap.htm

Koppelberg in 1800
Koppelberg op kadasterkaart 1840

Kleiwinning: In de oude Maasmeander is het sediment – klei en leem - dat deze rivier heeft afgezet op het einde van de 19e eeuw geëxploiteerd door de dakpannenfabriek Excelsior. Deze fabriek stond aan de oostzijde van het Taterbosch langs de Rijksweg te Susteren. De fabriek werd gebouwd rond 1875 en heeft tot ongeveer 1950 bestaan (Lei Schulpen-2006). De meeste kleigroeves zijn later met huisvuil opgevuld.

Visvijvers: Deze zijn ontstaan eind 60-er jaren van de 20e eeuw. Dakpannenfabriek de Valk uit Echt heeft hier korte tijd klei gewonnen. In aansluiting van de Ruilverkaveling rond 1968 werden de kleiputten ingericht als recreatiegebied met visvijvers. Bij deze inrichting werden de groeves uitgediept en is er ook grind gewonnen (Lei Schulpen-2006).

Kleiwinning door Excelcior in het Taterbosch

Colofon:

De realisatie van deze wandelroutes is mogelijk gemaakt met financiële steun van de provincie Limburg en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: “Europa investeert in zijn platteland”.

Echt-Susteren Logo
Provincie Limburg
Platteland in uitvoering Logo
Europees Logo
Het smalste stukje Nederland Logo